Το Αστεροσκοπείο Κρυονερίου αναβαθμίζεται ώστε να μετατραπεί στον μεγαλύτερο διαστημικό κόμβο στην Νοτιοανατολική Ευρώπη. Το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, η Περιφέρεια Πελοποννήσου και το Αστεροσκοπείο Αθηνών ενώνουν τις δυνάμεις τους με κοινό στόχο την αναβάθμιση των υποδομών και την ακόμα μεγαλύτερη αξιοποίηση του επιστημονικού δυναμικού.
Στο πλαίσιο αυτό, το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων χρηματοδοτεί το Αστεροσκοπείο Κρυονερίου με 10,8 εκατομμύρια € από το Ταμείο Ανάκαμψης για την αγορά καινούριων ραντάρ, λέιζερ, ένα νέο υπερσύγχρονο ρομποτικό τηλεσκόπιο και άλλο απαραίτητο εξοπλισμό. Παράλληλα, η Περιφέρεια Πελοποννήσου χρηματοδοτεί το Αστεροσκοπείο Κρυονερίου με 4,3 εκατομμύρια € για κτιριακές υποδομές όπως το αμφιθέατρο, ο εκθεσιακός χώρος, γραφεία κ.ά. Η συνολική επένδυση στο Αστεροσκοπείο Κρυονερίου ξεπερνά τα 15 εκατομμύρια €. Πρόκειται, όχι μόνο για την μεγαλύτερη επένδυση από συστάσεως της υποδομής του, αλλά και για την μεγαλύτερη επένδυση στην επιστημονική έρευνα στην Κορινθία και την Πελοπόννησο. Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, ο διαστημικός κόμβος υπολογίζεται να είναι πλήρως λειτουργικός και επιχειρησιακός εντός του 2026.
Επίσης, θα πραγματοποιηθεί μεταφορά κρίσιμου εξοπλισμού υποδομών από την Πεντέλη στο Κρυονέρι και αγορά βασικού λογισμικού για το πρόγραμμα EU-SST, ενώ θα γίνει και τοποθέτηση οπτικών ινών.
Το τηλεσκόπιο στο Αστεροσκοπείο Κρυονερίου έχει διάμετρο 1,2 μέτρα και οι ερευνητικές του υποδομές είναι σημαντικές τόσο για εθνικά ερευνητικά προγράμματα όσο και για διεθνή προγράμματα, καθώς ήδη αξιοποιείται από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA).
Σήμερα πραγματοποιούνται σημαντικά ερευνητικά προγράμματα στις ερευνητικές υποδομές του Αστεροσκοπείου Κρυονερίου, με αιχμή του δόρατος τις συστηματικές παρατηρήσεις των εκλάμψεων που προκαλούνται από προσκρούσεις μετεωροειδών και παραγόντων αντικειμένων στην επιφάνεια της σελήνης.
Μέσω του εγκατεστημένου ειδικού οργάνου παρατήρησης, οι παρατηρήσεις αυτές παρέχουν χρήσιμες πληροφορίες για τις μάζες και τις διαστάσεις των προσπιπτόντων αντικειμένων, τις θερμοκρασίες που αναπτύσσονται κατά τις προσκρούσεις, αλλά και τη συχνότητα με την οποία συμβαίνουν τέτοια γεγονότα. Επίσης, η παρατήρηση της τροχιάς διαστημοπλοίων, δυνητικά επικίνδυνων σωμάτων όπως μετεωρίτες, η ασφάλεια για τους αστροναύτες και τους δορυφόρους, ακόμα και η πλανητική ασφάλεια είναι ανάμεσα στα ερευνητικά και επιχειρησιακά προγράμματα που υλοποιεί το επιστημονικό προσωπικό του Αστεροσκοπείου.
Το αναβαθμισμένο Αστεροσκοπείο Κρυονερίου θα είναι ένα ανοικτό κέντρο επισκεπτών για μαθητές, φοιτητές και επισκέπτες, όπου θα γίνεται διάχυση της επιστημονικής έρευνας.
Στην εκδήλωση παρουσίασης του σχεδίου μετασχηματισμού του Αστεροσκοπείου Κρυονερίου σε Space–Hub στην Νοτιανατολική Ευρώπη, την οποία διοργάνωσε στην Αθήνα το ΙΑΑΔΕΤ (Ινστιτούτο Αστρονομίας Αστροφυσικής Διαστημικών Εφαρμογών και Τηλεπισκόπησης) του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ), παρευρέθηκαν: ο Περιφερειάρχης Πελοποννήσου Παναγιώτης Νίκας, οι Αντιπεριφερειάρχες Κορινθίας κ.κ Αθηνά Κόρκα, Τάσος Γκιολής και Χάρης Βυτινιώτης και οεντεταλμένος σύμβουλος της Περιφέρειας κ. Γιώργος Οικονόμου.
Ο Υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων και Βουλευτής Κορινθίας κ. Χρίστος Δήμας δήλωσε τα εξής:
«Το Αστεροσκοπείο στο Κρυονέρι Κορινθίας αναβαθμίζεται με στόχο να γίνει ο μεγαλύτερος Διαστημικός κόμβος στην Νοτιοανατολική Ευρώπη. Ήδη γίνεται εξαιρετική δουλειά από την επιστημονική του ομάδα με διεθνή αναγνώριση. Για αυτό το λόγο άλλωστε μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης το χρηματοδοτούμε, προκειμένου να έχει τον κατάλληλο εξοπλισμό και τις υποδομές που θα βοηθήσει τους επιστήμονες να αξιοποιήσουν την γνώση και την εμπειρία τους ακόμα περισσότερο. Συγχαρητήρια σε όλα τα μέλη της επιστημονικής ομάδας για το σπουδαίο ερευνητικό τους έργο αλλά και για το όραμα τους να ανοίξουν διάπλατα τις πόρτες του Αστεροσκοπείου Κρυονερίου για την διάχυση της επιστήμης σε μαθητές, φοιτητές επισκέπτες αλλά και στην τοπική κοινωνία της Κορινθίας.»
Ο Γενικός Γραμματέας Έρευνας και Καινοτομίας κ. Αθανάσιος Κυριαζής τόνισε πώς:
«Η άριστη συνεργασία τριών φορέων, της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Καινοτομίας (ΓΓΕΚ), της Γενικής Γραμματείας Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΓΓΤΤ) και της Περιφέρειας Πελοποννήσου δίνουν τη δυνατότητα στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών (ΕΑΑ) να μετασχηματίσει το Αστεροσκοπείο Κρυονερίου σε Space–Hub της Νοτιοανατολικής Ευρώπης για θέματα που σχετίζονται με την ασφάλεια από το Διάστημα. Ένα εμβληματικό έργο που ανοίγει νέους δρόμους στην έρευνα, την εκπαίδευση και την επιστήμη. Η σημερινή παρουσίαση του σχεδίου μετασχηματισμού στις εγκαταστάσεις του ΕΑΑ μας έδωσε τη βεβαιότητα ότι το εγχείρημα θα είναι επιτυχημένο και η Κόρινθος και κατ επέκταση η Ελλάδα θα βρεθούν στην πρωτοπορία της έρευνας στην Αστρονομία Αστροφυσική. Θερμά συγχαρητήρια σε όλους τους συντελεστές αυτού του εγχειρήματος.»
Ο διευθυντής και πρόεδρος του Δ.Σ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών κ. Εμμανουήλ Πλειώνηςανέφερε χαρακτηριστικά ότι:
«Το όραμα, η επίπονη συλλογική εργασία, η ανιδιοτέλεια, η επιστημονική αριστεία, η προσπάθεια να ξερνάς τα όρια που θέτει η συντήρηση αλλά και η διαπροσωπική χημεία μπορεί να οδηγήσει σε ασυνήθιστα ποιοτικά και ποσοτικά άλματα και σε πρωτοπορίες, όπως ο μετασχηματισμός του Αστεροσκοπείου Κρυονερίου σε Διαστημικό Κόμβο, το μεγαλύτερο στην Νοτιοανατολική Ευρώπη. Πολλαπλά τηλεσκόπια, Ραντάρ, κεραίες δορυφορικών δεδομένων, είναι ορισμένα από τα όργανα που θα τοποθετηθούν και θα αναδείξουν την Ελλάδα σε σημαντικό πόλο του Ευρωπαϊκού προγράμματος SST/SSA, για την ασφάλεια του διαστήματος. Παράλληλα θα κατασκευαστεί πολυχώρος διάχυσης της επιστήμης, με αμφιθέατρο, εκθεσιακό και μουσειακό χώρο όπου θα αναδεικνύεται η διεπαφή πολιτισμού και επιστήμης. Απαραίτητη μαγιά για αυτή την επιτυχία ήταν η στενή συνεργασία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, της ΓΓΤΤ του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, του Υφυπουργείου Έρευνας & Καινοτομίας και της ΓΓΕΚ του Υπουργείου Ανάπτυξης & Επενδύσεων και της Περιφέρειας Πελοποννήσου, με μια συνολική επένδυση περίπου 17.000.000 ευρώ.»
Ο διευθυντής του ΙΑΑΔΕΤ/ΕΑΑ κ. Σπύρος Βασιλάκος παρουσίασε το στρατηγικό σχεδιασμό για τη μετατροπή του Αστεροσκοπείου Κρυονερίου στην Κορινθία στο μεγαλύτερο Διαστημικό κόμβο (Space–Hub) στην Νοτιανατολική Ευρώπη. Ανέφερε χαρακτηριστικά πώς: «Η δημιουργία αυτής της εμβληματικής υποδομής, αποτελεί ποιοτικό άλμα στις αναπτυξιακές δράσεις του ΕΑΑ, αναδεικνύοντας την εθνική υποδομή του Αστεροσκοπείου Κρυονερίου σε Ευρωπαϊκό σημείο αναφοράς καθιστώντας την Ελλάδα σημαντικό παίκτη διεθνώς σε θέματα που σχετίζονται με την Πλανητική ασφάλεια. Επίσης η εν λόγω υποδομή θα αποτελέσει αναπτυξιακό πόλο για την ευρύτερη περιοχή της Κορινθίας.»